door Annemarie Haak
Een groot monument met daarop de namen van alle Joden die in de oorlog gedeporteerd en vermoord zijn. Dat is de opzet van de landelijke actie, die opgestart is door het Auschwitz-Comité. Het gaat in totaal om 102.000 namen. Dit monument komt aan het Weesperstraatplantsoen te staan in Amsterdam. Marieke Voerman-Peeters is een crowdfundactie gestart om ook de 74 Bornse Joden die de oorlog niet overleefd hebben, hierop vermeld te krijgen.
Het Holocaust Namenmonument Nederland dat gerealiseerd gaat worden is ontworpen door de beroemde architect Daniel Libeskind. Dit nationale monument komt in het hart van het Joods Kwartier in Amsterdam te staan. Het bestaat uit vier Hebreeuwse letters die samen ‘’In Herinnering aan’’ weergeven. Als bezoekers de gedenkplaats binnenkomen treden zij een labyrint van gangen tegemoet met aan beide zijden twee meter hoge bakstenen muren. Van bovenaf gezien vormen zij de boodschap ‘In herinnering aan’. Op elk van de 102.000 bakstenen wordt een naam, geboortedatum en de leeftijd bij overlijden gegraveerd. Dit is het eerste tastbare gedenkteken in Nederland waar 102.000 Joden en 220 Sinti en Roma zowel individueel als collectief kunnen worden herdacht.
Per steen gaat dit 50 euro kosten. Om alle Bornse Joden vermeld te krijgen moet een bedrag van 3700 euro op tafel gelegd worden. ‘’Er zijn inmiddels al een aantal gemeentes die hun donaties over gemaakt hebben. Het zou mooi als dat vanuit Borne ook zou kunnen’’, verklaart initiatiefneemster Marieke. Zij ontdekte de actie op internet en startte heel spontaan deze crowdfunding. ‘’Deze mensen mogen niet vergeten worden. Het gaat om onschuldige burgers die gewoon hier in ons midden geleefd en gewerkt hebben, ze hadden niets misdaan!’’
Het idee komt overigens niet zomaar uit de lucht vallen. Marieke is gefascineerd door alles wat zich in de Tweede Wereldoorlog heeft afgespeeld en dan met name gericht op de Jodenvervolging. Zelf heeft ze geen banden met deze bevolkingsgroep, kent ook niemand in haar omgeving, die familie of kennissen verloren heeft, maar de geschiedenis raakt in haar een gevoelige snaar. ‘’Toen ik hoorde van dit initiatief heb ik direct een willekeurige naam geadopteerd.
‘’Welke verschrikkelijke gevolgen kunnen
racisme en discriminatie hebben!’’
Ten eerste omdat ik het belangrijk vind dat de individuele slachtoffers herdacht kunnen worden; dat zij niet slechts statistieken zijn. Ten tweede omdat het voor de huidige en toekomstige generaties die de oorlog niet hebben meegemaakt een tastbaar, zichtbaar bewijs is welke verschrikkelijke gevolgen racisme en discriminatie kunnen hebben! Temeer omdat er ook mensen zijn die de Holocaust ontkennen! Vervolgens bedacht ik hoe mooi het zou zijn als de inwoners van Borne er samen voor zouden kunnen zorgen dat wij als gemeente de namen van de uit Borne afkomstige slachtoffers op het monument laten vermelden!’’
Marieke zocht in eerste instantie contact met Annette Evertzen, de schrijfster van de boeken ‘’Stolpersteine’’ en ‘’Ontduiken en Onderduiken’’. Deze auteur nam destijds tevens het initiatief tot het plaatsen van de Stolpersteine in Borne. Daarmee was Borne de eerste plaats in ons land waar deze struikelstenen gelegd zijn. Evertzen gaf de initiatiefneemster een lijst met namen en meer achtergrondinformatie omtrent de Joodse gemeenschap. ‘’Op deze manier is het niet alleen een naam, maar kreeg die naam ook een gezicht. De geschiedenis begint te leven!’’ Marieke is vastbesloten om het benodigde geld bij elkaar te krijgen en heeft inmiddels ook al gesprekken gevoerd met de gemeente. ‘’Maar als Bornse bevolking kunnen we natuurlijk ook iets doen, 3700 euro is geen onmogelijk bedrag. Dat moeten we toch op kunnen brengen met z’n allen samen?’’ Elke donatie is welkom, dit hoeft niet precies 50 euro te zijn. Minder of meer mag ook. Het gaat om het totale bedrag. Borne krijgt daarvoor een certificaat waarop de donatie vermeld staat. Van de totale begroting van circa 7 miljoen euro die nodig is voor het monument, is nu ongeveer 50% gerealiseerd. De gemeente Amsterdam gaat 3 miljoen euro bijdragen. Ook zal de stad zorg dragen voor het beheer en onderhoud van het monument. Het Auschwitz Comité is voor de overige financiering in gesprek met diverse vertegenwoordigers van het Nederlands bedrijfsleven, alsmede met enkele belangrijke fondsen. Daarnaast zijn er steeds meer gemeenten die bijdragen.
Ook is het mogelijk om via de website www.holocaustnamenmonument.nl namen te adopteren. Voor een impressie of meer informatie kan aangeklikt worden op: www.holocaustnamenmonument.nl/nl/home/
Wilt u de crowdfundactie van Marieke Voerman-Peeters steunen, dan kunt u doneren op: NL29Trio2019415259 tnv m.voerman-peeters tbv holocaustmonument.
