door Annemarie Haak

 

Op een van de toegangsdeuren in het gebouwtje staat een deur afgebeeld die op een kier staat. Treffender kan het niet zijn. De deur naar een tweede leven voor dit markante gebouw staat inderdaad op een kier. De officiële akte moet nog passeren, maar de gemeente heeft geld vrij gemaakt om het monument aan de Piepersveldweg aan te kopen. Het geluk kan niet op bij de Stichting Vrienden van het Spanjaardgemaal, die bestaat uit Peter Welles, Valentijn Turing, Jan Mulders, Marco Munnink en Johan Klasens ‘’Nu kunnen we verder en het gebouw behouden voor de toekomst!’’ verklaart een trotse Peter Welles. Hij nam een aantal jaren geleden het initiatief. ‘’Het is een van de weinige herinneringen aan de textielfabriek Spanjaard die ooit Borne domineerde en die toch een behoorlijke stempel op het dorp heeft gedrukt. Dat is erfgoed en moet bewaard blijven!’’

 

Het heeft de afgelopen jaren behoorlijk veel werk gekost om het gebouw weer toonbaar te maken. ‘’Het was hier een chaos, het gebouw was compleet overwoekerd. Menigeen wist niet eens dat hier wat stond.’’. Welles verzamelde een aantal medestrijders om zich heen en samen begonnen ze aan de opknapbeurt. In eerste instantie moesten het gebouw en ook de achterliggende vijver met het terrein erom heen schoon gemaakt worden. Een hele klus, maar met hulp van de gemeente lukte dat. Ook Aveleijn stak een helpende hand uit en momenteel hebben een aantal cliënten hier een dagbesteding. ‘’Deze groep houdt het terrein bij, daar zijn we heel blij mee!’’  Zelf is hij ook elke maandag op het terrein te vinden.

 

De volgende stap was een beleidsplan opstellen. Het gebouw moet weer een functie krijgen.  Daarover bestaan verschillende ideeën. Momenteel is het pand van binnen leeg, de oorspronkelijke pomp is weg gehaald, maar het zou mooi zijn als er weer een pomp geplaatst zou kunnen worden. Er wordt al gedacht aan een oude Storkpomp. Het Spanjaardgemaal zou een toeristisch informatiepunt kunnen worden, er lopen immers veel wandel- en fietsroutes door dit gebied. Ook wordt gedacht aan een gps-navigatiespel.

De vijver moet beter zichtbaar worden en weer in de oude staat gerenoveerd. Het was ooit een overlaatplaats van de Deurningerbeek. Het Spanjaardgemaal pompte het water op, dat per pijpleiding naar de vijvers aan de Deldensestraat werd vervoerd.  Van daaruit werd het naar de fabriek aan de Parallelweg getransporteerd, waar het gezuiverd werd en gebruikt voor het verven van de katoen. ‘’Het verhaal gaat dat wanneer er geverfd werd, heel Borne kon zien welke kleur er gebruikt was. Het afvalwater in de sloten had dezelfde kleur!’’

 

Voor de benodigde financiën moet de stichting fondsen en instanties aanschrijven en proberen subsidies los te weken. ‘’We gaan ervoor. Dit is een uniek stukje industriële geschiedenis.  De aankoop was de eerste stap, een hele belangrijke stap. Nu verder!’’