22 juni 2020 door: T.Stegeman Pilot Basta voorkomt uithuisplaatsing en verdere ontsporing

In Borne is het afgelopen jaar de pilot Basta gedraaid. Een pilot die tot doel heeft jongeren die afglijden binnen afzienbare tijd weer op het goede spoor te krijgen. De pilot kent een veelbelovend resultaat. De jongeren die zijn begeleid, gaan weer naar school. Er is voorkomen dat zij uit huis zijn geplaatst. Er is weer rust in hun thuissituatie. En niet in het minst van belang, de jongeren zijn losgekomen van het netwerk dat een negatieve invloed op hen had. Aanleiding voor de pilot was het signaal van de politie dat een toenemend aantal jongeren in Borne in aanraking komt met politie. Deze groep veroorzaakt overlast en dreigt verder te ontsporen. Gaat niet meer naar school, veroorzaakt een ontregelde thuissituatie en soms dreigt uithuisplaatsing. Hoog risico criminaliteit De politie heeft contact met deze jongeren en signaleert wie van hen door gedrag, handelen of vanwege omgang met vrienden die een negatieve invloed hebben, een hoog risico heeft om in de criminaliteit te belanden. Vier van deze jongeren zijn in de pilotperiode van juli 2019 tot en met december 2019 intensief begeleid door een jeugdreclasseerder, jeugdagent en jeugdconsulent die onderling nauw samenwerken. Vanwege deze korte lijnen kunnen zij direct schakelen, is de hulp die nodig is om de jongere op het rechte pad te houden vlot inzetbaar en is voor de jongere binnen afzienbare tijd inzichtelijk wat de grenzen zijn. Meerwaarde Basta Begeleiding via de reguliere weg laat vaak lang op zich wachten. De kans dat deze jongeren (heel) snel ontsporen is echter groot. Dat maakt snelle en adequate begeleiding noodzakelijk. De pilot laat zien dat daarmee uithuisplaatsing is te voorkomen, jongeren weer naar school gaan of passende behandeling krijgen en er rust ontstaat in de thuissituatie. De jongeren, ouders/ verzorgers, politie, jeugdreclassering en gemeente zijn enthousiast over deze manier van begeleiding en de resultaten. De samenwerkende partijen willen de pilot graag inbedden in beleid en bekijken welke mogelijkheden daarvoor zijn. Politie wil deze aanpak graag breder inzetten in Twente.

 

Hieronder vindt u een interview met Simone. Zij vertelt wat het traject Basta voor haar als moeder van één van de begeleide jongeren heeft betekent. De namen in het interview zijn fictief

 

Traject BASTA voorkomt verder afglijden en uithuisplaatsing
‘Ik durf niet te denken aan wat er zou zijn gebeurd zonder BASTA’

Simone en haar een man Bart hebben beide een drukke baan en samen een gezin met prachtige kinderen. Onlangs is het gezin weer eens samen uit eten geweest. Heel lange tijd was dit niet mogelijk, omdat jongste zoon Steven alle aandacht, energie en tijd opeiste. Pas nadat hij het intensieve traject BASTA volgde is het voor dit gezin weer mogelijk om dagelijkse dingen te doen.

Steven is een sympathiek en leuk ventje als hij op de basisschool zit. Hij is het clowntje van de klas. Leren vindt hij lastig. ‘Maar linksom of rechtsom, hij komt er wel’, zo menen de leerkrachten. In groep 8 weet hij het zeker. Hij wil naar het Twickel College in Borne, want daar gaan zijn vriendjes naar toe en het is niet zo ver fietsen.

Akkefietje
Al in de eerste week op de nieuwe school ziet moeder Simone hem veranderen. Hij heeft een akkefietje gehad met een klasgenoot dat uitloopt in maandenlange bedreigingen van Steven door de familie van deze klasgenoot. Steven is er door uit balans. Het lijkt ook de trigger te zijn, die hem verandert in een verdwaasd en opgefokt ventje. School wordt voor hem een beklemming en thuis zondert hij zich af.

Steeds vaker raakt Steven betrokken bij onder andere ruzies en vernielingen. Simone ziet hem afglijden. Zij, haar man, maar ook Stevens broer en zus doen alles wat in hun macht ligt om Steven in de juiste stand te krijgen. Helaas krijgen zij geen vat op de oorzaak van de problemen. Simone: ‘Hij was continu op geld uit en werd bij allerlei vuiligheid betrokken. We zagen dat hij niet kon overzien wat de gevolgen van bepaald gedrag waren. Hij werd aangewezen als de aanjager van negatieve acties en kreeg overal de schuld van. Ook wanneer ik zeker wist dat hij iets niet had gedaan.’

Politie aan de deur
Op bepaald moment vraagt wijkagent Jeugd Stefan Kamp aan Simone en Bart of zij er aan gedacht hebben dat het weleens niet goed kon komen met Steven. Met Steven gaat het niet goed, maar ook zijn ouders en de rest van het gezin leiden enorm onder de situatie. ‘Ons was meteen duidelijk dat Stefan niet voor niets bij ons kwam. We hadden een heel goed gevoel bij hem en zijn samen een moeilijk maar uiteindelijk heel doeltreffend traject ingegaan.’

Stefan is één van de initiatiefnemers van het BASTA-traject, vorig jaar een pilot in Borne. Jongeren behoeden voor  uithuisplaatsing, een proces-verbaal of verder afglijden is het doel van dit traject. Dit gebeurt door de jongere binnen vijf dagen hulp aan te bieden, waarna vervolgens de jeugdconsulent, de jeugdagent en de jeugdreclassering continu in contact staan met elkaar en met de jongere en zijn of haar ouders of verzorgers.

Na het gesprek met Stefan vraagt Simone ook om advies bij haar huisarts. Ook zij ziet in dat er direct iets moet gebeuren. Zij verwijst naar jeugdconsulent Jelle Sueters, eveneens betrokken bij BASTA. Binnen zeer korte tijd weten Stefan, Jelle en jeugdreclasseerder Cees Honcoop elkaar te vinden en start een zeer intensief BASTA-traject met Steven en de rest van het gezin.

 

 

Steven gaat tot de bodem. Hij wisselt van school, komt los van zijn ‘slechte’ vrienden en krijgt een onderzoek bij Ambiq. Daaruit blijkt dat hij zeer beïnvloedbaar is en niet aanvoelt wat er precies in de

ander omgaat. ‘Het is fijn als zoiets bevestigd wordt door goed onderzoek en dat een professional jou als ouder kan laten zien, hoe je kind elkaar steekt en hoe je daarmee kunt omgaan’, vertelt Simone.

Het is voor het hele gezin een zware tijd. Ze kunnen altijd terecht bij Jelle, Stefan of Cees. Het drietal weet van doorpakken, kent de weg in hulpverlenersland en is gericht op het oplossen van problemen. ‘Ieder moment dat het nodig was, kon één van hen ons bijstaan, de juiste richting in helpen of geruststellen. Juist de combinatie en samenwerking van deze drie mensen is goud waard’ weet Simone. ‘Niet alleen voor Steven, ook voor ons als gezin. Daarnaast wil ik benadrukken dat ook de volle honderd procent betrokkenheid en motivatie van de ouders essentieel is voor het slagen van een traject zoals BASTA.’

Inmiddels zit Steven weer in de goede vibe. Simone: ‘In de afgelopen jaren hebben wij ons zeer veel zorgen gemaakt over de toekomst van Steven. Het dreigde heel erg mis te gaan. Nu zien we weer wie hij echt is en zit hij in de goede vibe. Ik durf niet te denken aan wat er zou zijn gebeurd als Steven geen begeleiding zou hebben gekregen van Jelle, Stefan en Cees. Jongens en meiden zoals Steven hebben direct hulp nodig. Afglijden gaat zo snel. Als je moet wachten op reguliere hulpverlening is het te laat. Dan is er geen weg terug.’

De resultaten van de pilot BASTA zijn veelbelovend. Steven en de andere jongeren die zijn begeleid, gaan weer naar school, zijn niet uit huis geplaatst en er is weer rust in hun thuissituatie. De jongeren zijn losgekomen van het netwerk dat een negatieve invloed op hen had, zoals drugsgebruik.